Numer Specjalny: Dodatek: 47 Kwiecień 2014

Paweł Kaczmarczyk, Ośrodek Badań nad Migracjami UW
1 maja 2014 r. minęło dziesięć lat od momentu przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. Wydarzenie to zmieniło bardzo wiele w krajobrazie społeczno-ekonomicznym współczesnej Polski - poczynając od konieczności dostosowania polskiego prawodawstwa do wymogów acquis communitaire, a na napływie środków finansowych do Polski kończąc. Jednym z najistotniejszych wymiarów obecności naszego kraju w zjednoczonej Europie okazał się jednak ten związany z mobilnością. Polacy nad wyraz masowo skorzystali z jednej z fundamentalnych swobód w Unii Europejskiej, jaką jest swoboda mobilności, osiedlania się i podejmowania pracy poza granicami kraju pochodzenia.
Czy migracje są dla Polaków koniecznością, czy szansą? Jak zmieniały się te okoliczności w ciągu minionych dekad? Czy emigracja poakcesyjna była dla Polski okazją do dopełnienia procesu modernizacji? Na te fundamentalne pytania próbował odpowiedzieć w swoim plenarnym wystąpieniu na konferencji prof. Marek Okólski, Dyrektor Ośrodka Badań nad Migracjami UW (OBM UW).
Czy masowa emigracja obywateli nowych państw członkowskich Unii Europejskiej będąca następstwem jej rozszerzenia w 2004 i 2007 r. przyniosła pozytywne skutki ekonomiczne dla państw wysyłających i przyjmujących? Kto skorzystał, a kto stracił na odpływie kilku milionów, głównie młodych i relatywnie dobrze wykształconych, obywateli państw Europy Środkowo-Wschodniej do krajów „starej” Unii?
Czy wyjazd za granicę się opłaca? Z polskich mediów często dowiadujemy się o wysokich zarobkach młodych Polaków na emigracji, którymi istotnie przyczyniają się oni do „zasilania” polskiej gospodarki. Ale jak mają się te zarobki do zarobków Polaków, którzy zostali w Polsce?
Panel polityczny był poświęcony dyskusji na temat polityki wobec współczesnej diaspory polskiej. Fala emigracji poakcesyjnej przyniosła nie tylko znaczący wzrost liczby Polaków zamieszkałych za granicą, ale przede wszystkim powstanie nowych skupisk polonijnych (w Irlandii, Holandii czy Norwegii) i większe zróżnicowanie polskiej diaspory. Polscy emigranci stali się przedmiotem i podmiotem politycznego dyskursu na temat zalet i wad europejskiej mobilności, a także debaty na temat potrzeby nowych założeń i kierunków polityki państwa polskiego wobec diaspory.